विदेशी पोर्टफोलिओ गुंतवणूकदारांकडून (FPI) भारतीय शेअर्सची विक्री करण्याची प्रक्रिया सुरूच आहे. नोव्हेंबरमध्ये आतापर्यंत FPIs ने 26,533 कोटी रुपयांचे शेअर्स विकले आहेत. गेल्या काही दिवसांत FPIs कडून मोठ्या प्रमाणात विक्री केल्यामुळे भारतीय शेअर बाजारात घसरण झाली आहे.

तथापि, शुक्रवारी एफपीआयने विक्री करूनही, 2024 मध्ये आतापर्यंत सेन्सेक्स आणि निफ्टीमध्ये जोरदार वाढ झाली आहे, एफपीआयने 2.94 लाख रुपयांच्या भारतीय समभागांची विक्री केली आहे. दुसरीकडे, देशांतर्गत संस्थात्मक गुंतवणूकदारांनी या कालावधीत 5.62 लाख कोटी रुपयांचे शेअर्स खरेदी केले आहेत. परदेशी गुंतवणूकदार भारतीय बाजारातून पैसा काढून चीनच्या बाजारात गुंतवत आहेत.

ऑक्टोबरमध्ये, एफपीआयने 94,017 कोटी रुपयांचे शेअर्स विकले, तर सप्टेंबरमध्ये त्यांनी 57,724 कोटी रुपयांचे देशांतर्गत शेअर्स खरेदी केले. या वर्षी ऑगस्टमध्ये, FPIs ने 7,322 कोटी रुपयांचे समभाग खरेदी केले, जे जुलैमधील 32,359 कोटी रुपयांच्या खरेदीपेक्षा कमी होते. जूनमध्ये, FPIs 26,565 कोटी रुपयांचे निव्वळ खरेदीदार होते।

परंतु एप्रिल आणि मे मध्ये त्यांनी अनुक्रमे 8,671 कोटी आणि 25,586 कोटी रुपयांची विक्री केली. फेब्रुवारी आणि मार्चमध्ये FPIs ने अनुक्रमे 1,539 कोटी आणि 35,098 कोटी रुपयांचे शेअर्स खरेदी केले. जानेवारीमध्ये त्यांनी 25,744 कोटी रुपयांचे शेअर्स विकून वर्षाची नकारात्मक सुरुवात केली होती.

शुक्रवारीही समभागांची विक्री झाली

विदेशी संस्थागत गुंतवणूकदारांनी (FII) शुक्रवारी 1,278.37 कोटी रुपयांची निव्वळ विक्री केली. याउलट, देशांतर्गत संस्थात्मक गुंतवणूकदार (DII) 1,722.15 कोटी रुपयांचे निव्वळ खरेदीदार म्हणून उदयास आले. जिओजित फायनान्शिअल सर्व्हिसेसचे चीफ इन्व्हेस्टमेंट स्ट्रॅटेजिस्ट व्ही के विजयकुमार यांनी एफपीआयच्या विक्रीची तीन मुख्य कारणे दिली आहेत.

ते म्हणतात की पहिले कारण म्हणजे ‘सेल इंडिया, बाय चायना’चा ट्रेंड. जरी आता ते जवळजवळ संपले आहे. दुसरे, आर्थिक वर्ष 2025 साठी संभाव्य कॉर्पोरेट कमाईबद्दल चिंता आहेत. तिसरे कारण म्हणजे ‘ट्रम्प बिझनेस’चा प्रभाव, जो अमेरिकेतील उच्च मूल्यांकनामुळे शेवटच्या टप्प्यात आहे.

विक्री लवकरच थांबेल

विजयकुमार यांनी आशा व्यक्त केली की एफपीआयची विक्री लवकरच थांबेल कारण लार्ज कॅप समभागांचे मूल्यांकन पूर्वीच्या उच्च पातळीपासून खाली आले आहे. एफपीआयने आयटी शेअर्स खरेदी केल्यामुळे या क्षेत्राला स्थैर्य प्राप्त झाले आहे, असेही ते म्हणाले. त्याच वेळी, देशांतर्गत गुंतवणूकदारांनी (DII) केलेल्या खरेदीचा बँकिंग समभागांवर सकारात्मक परिणाम झाला आहे.

विदेशी पोर्टफोलिओ गुंतवणूक (FPI)

फॉरेन पोर्टफोलिओ इन्व्हेस्टमेंट (FPI) मध्ये सिक्युरिटीज आणि परदेशी गुंतवणूकदारांनी निष्क्रियपणे ठेवलेल्या इतर आर्थिक मालमत्तांचा समावेश होतो. हे गुंतवणूकदारांना आर्थिक मालमत्तेची थेट मालकी प्रदान करत नाही आणि बाजारातील अस्थिरतेवर अवलंबून त्या तुलनेने द्रव असतात.

FPI चे फायदे

आंतरराष्ट्रीय कर्जांमध्ये प्रवेश गुंतवणूकदार परदेशात वाढीव प्रमाणात कर्ज मिळवू शकतात, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना त्यांच्या इक्विटी गुंतवणुकीवर जास्त फायदा आणि जास्त परतावा मिळू शकतो. हे देशांतर्गत भांडवली बाजाराची तरलता वाढवते बाजारातील तरलता जसजशी वाढते तसतसे बाजार अधिक खोल आणि व्यापक बनतात, परिणामी गुंतवणुकीच्या विस्तृत श्रेणीला वित्तपुरवठा केला जातो. परिणामी, गुंतवणूकदार आत्मविश्वासाने गुंतवणूक करू शकतात की ते त्वरीत त्यांचा पोर्टफोलिओ व्यवस्थापित करू शकतात किंवा गरज पडल्यास त्यांचे आर्थिक सिक्युरिटीज विकू शकतात.

FPI आणि FDI मधील फरक

FPI आणि FDI हे दोन्ही बहुतांश अर्थव्यवस्थेसाठी वित्तपुरवठा करण्याचे महत्त्वाचे स्रोत आहेत. परकीय थेट गुंतवणूक (FDI) म्हणजे एका देशातील फर्म किंवा व्यक्तीने दुसऱ्या देशात आधारित व्यावसायिक क्रियाकलापांमध्ये केलेली गुंतवणूक. एफडीआय गुंतवणूकदारांना परदेशात थेट व्यावसायिक क्रियाकलापांमध्ये सहभागी होण्यास मदत करते.

उदाहरण: एखादा गुंतवणूकदार FDI अंतर्गत अनेक प्रकारे गुंतवणूक करू शकतो. दुसऱ्या देशात उपकंपनी स्थापन करणे, विद्यमान परदेशी कंपनीचे अधिग्रहण किंवा विलीनीकरण करणे किंवा परदेशी कंपनीसह संयुक्त-उद्यम भागीदारी सुरू करणे ही काही सामान्य उदाहरणे आहेत.

Follow Social Media ID For More Treading Updates

You Tube :-	Click Here
Instagram :-	Click Here
Facebook :-	Click Here
Telegram :-	Click Here